Leik- og grunnskóli
Leikskóli
Leikskólinn er fyrsta stig íslenska skólakerfisins, ætlað öllum börnum yngri en sex ára, aðgangur er mögulegur óháð andlegri og líkamlegri getu, menningu eða trúarbrögðum.
Sveitarfélög bera ábyrgð á eftirliti með leikskólum og flestir þeirra eru reknir af sveitarfélögum.
Menntamálaráðuneytið gefur út aðalnámskrá fyrir leikskóla sem reglulega er endurskoðuð. Þar eru sett fram meginmarkmið leikskóla og fræðslu- og kennsluhlutverk þeirra. Sveitarfélögin bera þó ábyrgð á starfsemi leikskólanna og greiða fyrir rekstur þeirra.
Í flestum sveitarfélögum er hægt að sækja um að fá börn skráð í leikskóla frá sex mánaða aldri, en aðeins í undantekningartilfellum eru börn yngri en átján mánaða tekin í leikskóla. Börn fara venjulega í umönnun heima þar til leikskólapláss er til staðar eða fara í sérstaka leikskóla fyrir ungbörn, þó að þau séu mjög fá.
Börn þurfa almennt að hafa lögheimili í sveitarfélaginu til að eiga rétt á leikskóla, þó eru undantekningar frá því. Flestir leikskólar krefjast þess að börn taki fjögurra vikna frí yfir sumarið og margir leikskólar loka.
Í leikskólanum er lögð áhersla á að auka jákvæð áhrif á þroska barna, ekki síst með því að efla félagslega færni. Oft er nauðsynlegt að hafa börn í leikskóla á daginn ef báðir foreldrar þurfa að vinna utan heimilis.
Foreldrar sækja um leikskólavist fyrir börn sín í því sveitarfélgai sem barnið hefur lögheimili. Í sumum sveitarfélögum er mögulegt að sækja um leikskólavist þegar barn fæðist en í flestum sveitarfélögum er aldurstakmark. Umsóknir um leikskólapláss eru sendar inn á vefsíðum þjónustumiðstöðva, sveitarfélaga og leikskóla.
Leikskólinn er ekki ókeypis, foreldrar þurfa að greiða ákveðið gjald fyrir leikskólavistun barna sinna í meirihluta sveitarfélaga. Leikskólagjaldið er innheimt í 11 mánuði á ári þar sem gert er ráð fyrir að barnið taki fjórar vikur í röð yfir sumarið. Einstæðir foreldrar, foreldrar með fötlun og nemendur eiga rétt á afslætti af leikskólagjöldum. Afsláttur fyrir systkini er einnig veittur. Upplýsingar um afslætti fyrir ákveðna hópa er að finna á vefsíðum sveitarfélagsins.
Margir leikskólanna eru með biðlista og foreldrar og börn þeirra gætu þurft að bíða í nokkurn tíma eftir vistun. Börn eru almennt skráð eftir aldursröð á biðlistum, með það elsta efst. Staðsetningum er oft úthlutað á tímabilinu mars til maí ár hvert.
Samkvæmt lögum eiga fötluð börn rétt á forgangsvistun leikskóla. Þessi pláss skulu vera í almennum leikskólum þar sem nauðsynleg stuðningsþjónusta er veitt, eða í sérhæfðum deildum. Svæðisskrifstofur fyrir fatlaða veita ráðgjöf, upplýsingar og þjónustu.
Sjá upplýsingar hér um heima dagvistun fyrir yngri börn.
Sjá upplýsingar hér um réttindi fatlaðra.
Grunnskóli
Grunnskólar eru reknir af sveitarfélögunum og er námið frítt. Engir biðlistar eru fyrir grunnskóla.
Nám í grunnskóla er skylda. Það þýðir að börn og unglingar á aldrinum 6-16 ára verða að læra í grunnskólum. Foreldrar verða að skrá börn sín í grunnskóla og sjá til þess að þau stundi nám.
Grunnmenntun skiptist í þrjú stig: 1. til 4. bekkur (6 - 9 ára), 5. til 7. bekkur (10 - 12 ára) og 8. til 10. bekkur (unglingar á aldrinum 13 - 15 ára).
Börn og ungmenni sem lenda í námsörðugleikum af völdum fötlunar eða félagslegra og tilfinningalegra vandamála eiga rétt á sérstökum námsstuðningi.
Grunnskólar hafa samfellda kennsludaga, með frímínútum og hádegishléi. Nemendur læra að lágmarki níu mánuði á ári, 180 skóladaga.
Umsóknareyðublöð og frekari upplýsingar er að finna á vefsíðum flestra grunnskóla og sveitarfélaga.
Nemendur í efri bekkjum geta stundað nám eða fjarnám með framhaldsskólum samhliða grunnnámi sínu. Ákvarðanir um nám eru teknar í samráði við skólastjórnendur.
